Artvin Merkez Ortaköy köyünde bulunan Buzhaneler adete tarihe meydan okuyor. Kimin tarafından yapıldığı tam olarak bilinmeyen ve yapısına bakılınca en az 300 yıllık olduğu tahmin edilen Buzhanelere artık ihtiyaç duyulmasa da yöre insanının dikkatini çekiyor.
Türkiye’nin birçok yerindeki örneklerinin aksine dış tarafı taş örme duvar ile kaplı olan yapıların içi toprak oyma yöntemi ile boşaltılıp iki katlı bir yapı oluşturulmuştur. Üç ayrı oda şeklinde yapılan Buzhanelere üç ayrı giriş kapısından giriş, çıkış gerçekleştiriliyordu. İçine bir insanın rahatlıkla sığabileceği odalar neredeyse orta halli bir oda büyüklüğündedir. Eski dönemdeki günlük yaşantının izlerini günümüze ulaştıran Buzhanelerde, yaz kış sıcaklık neredeyse aynı sıcaklık muhafaza ediliyor. Yaz sıcağından bozulması önlenen gıdalar, kışın ise donması önlenen gıdalar yine buzhanelere konuluyordu.
Eski dönemlerde buzdolabının daha icat edilmediği dönemlerde köy sakinleri gıdalarının bozulmaması için yetiştirdikleri meyve ve süt ürünleri ve dahi et ürünlerini belli bir nizam üzerine düzgün ve sıralı biçimde yerleştirip uzun yaz günlerinde gıdalarını bozulmamasını bu şekilde sağlıyordu.
Kadim Türk geleneklerinde örnekleri olan buzhaneleri Türklerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde çok rahatlıkla görebiliyoruz. Türk kültürünü ve gıdalarını nasıl şekilde muhafaza ettiklerini ortaya koyan bu yapıların ilimizdeki en güzel örneklerini Artvin, Merkez ilçemizin Ortaköy (Berta) köyünde görmekteyiz.
Geçen onca zamana ve gelişen teknolojiye rağmen insan hayatında artık eskisi kadar önemi kalmayan “Buzhaneleri” tarihe meraklı olan vatandaşlarımızın görmesini şiddetle tavsiye ediyoruz.
İsmail Dalkılıç 5 Yıl Önce
Buz haneler şu an bile kullanılıyor